Lịch sử hình thành xà phòng ( Phần 1 )

Đa phần mọi người sẽ nghĩ xà phòng là sản phẩm mới xuất hiện đây trong quá trình hiện đại hóa, nhưng không, nó xuất hiện từ rất lâu rồi tới mức không ai dám chắc nó ra đời từ nước nào nơi nào, là Ai Cập hay Babylon? Là Châu Âu hay Châu Mỹ? Rõ ràng phân tích việc này cũng giống như tranh luận loài người xuất hiện ở Châu Phi hay Châu Á đầu tiên vậy, quá thiếu bằng chứng xác thực và mông lung. Hiện nay có khá nhiều giả thiết về nguồn gốc của xà phòng:

3000 năm trước công nguyên, những người tiền sử dọc bờ sông Nil sau những lần nướng thịt thú săn trên lửa để ăn, để tế thần. Những giọt mỡ rơi xuống đống tro tàn khi nguội lại sẽ vón thành cục cứng có màu xám xịt của tro. Người ta đem những cục đó bỏ vô nước nó sẽ bọt ngầu lên, vết bẩn gặp phải sẽ rửa trôi rất nhanh, từ đó người ta chủ động làm theo cách đó để chế tạo ra sản phẩm tẩy rửa đầu tiên của văn minh nhân loại loài người.

Rồi cũng có giả thiết cho rằng người cổ đại từ lâu đã biết tẩy rửa vệt bẩn trên cơ thể bằng cách bôi dầu tràm lên da, sau đó dùng nước hoa quả trộn với tro rửa lại cơ thể cho sạch.

Nhưng giả thiết phổ biến nhất, có độ tin cậy cao nhất vẫn là 600 năm trước công nguyên ở đế chế La Mã cổ đại, có nhóm phụ nữ “tình cờ phát hiện” giặt quần áo trên song Tiber dưới chân thành Sapo (Thành Roma) sạch sẽ hơn hẳn so với các dòng sông khác. Vậy bí mật khác biệt nằm ở đâu? Đó chính là do lớp tro và mỡ động vật đỗ ra từ các con miếu thờ thần nằm trên đỉnh đồi. Kết hợp với nước từ dòng sông, chúng tạo thành chất tẩy rửa cổ đại, tiền thân của xà phòng hiện đại ngày nay. Từ đó cái tên gọi phản ứng xà phòng hóa gọi là “Saponification” được lái theo là tên đồi Sapo nơi người ta khám phá ra xà phòng. Từ “xà phòng” trong tiếng Anh là Soap, tiếng pháp là Savo đều bắt nguồn từ Sapo mà ra, còn tiếng Việt là xà phòng.

Xà phòng thời gian ban đầu được hình thành nhằm mục đích giặt giũ, rửa sạch nồi niêu nấu ăn. Lâu dần sau đó mới chuyển sang tẩy rửa cơ thể con người. Tỷ lệ làm xà phòng ở thời sơ khai cũng rất mông lung, người ta chỉ biết trộn tro và dầu thì có khả năng tẩy sạch thôi chứ không hiểu quá trình xà phòng hóa là gì, họ đơn giản làm theo kinh nghiệm, theo ước chừng, bởi gặp may và dị đoan khi làm xà phòng.

Thời gian đầu sơ khai chế tạo xà phòng còn người mô phỏng hoàn toàn từ thiên nhiên bằng cách hòa tro thân cây với mỡ cừu và đun sôi. Sau khi nước bốc hơi và phần chất rắn nguội đi, hỗn hợp này trở thành một chất rắn giống như sáp: đó chính là xà phòng.

Hiện nay, trong công nghiệp người ta không sản xuất xà phòng dựa trên may mắn như hồi trước mà có tỷ lệ, hiểu biết từng chất rõ ràng khi cho vào mẻ pha chế:

Giai đoạn đầu tiên được gọi là xà phòng hóa, nghĩa là đơn giản chỉ đun sôi hai thành phần: một loại chất béo và một loại chất kiềm. Chất béo có thể là dầu thực vật hoặc mỡ động vật. Chất kiềm có thể là muối can-xi hoặc muối ka-li. Muối ka-li cac-bo-nat là loại kiềm dễ tìm thấy trong tro cây bị đốt cháy.

Giai đoạn thứ hai là làm khô. Chất rắn trơn được hình thành sau khi nước được đun sôi và bốc hơi.

Giai đoạn cuối cùng là nghiền nhỏ. Giai đoạn này đảm bảo rằng các khối xà phòng đã được sấy khô sẽ được nghiền nhỏ mịn để không tạo cảm giác có sạn, trộn hương liệu, màu sắc. Quy trình này tạo ra loại xà phòng thông thường. Cuối cùng là ép khuôn xinh xắn.

Bây giờ, chúng ta cùng khám phá quy trình sản xuất xà phòng ở nhà máy nhé ^_^

Nguồn: Pimichi.com

 

Tìm hiểu về mỹ phẩm 12:09